Amniyosentez nedir ?

Anne karnında, amniyon sıvısı içindeki bebekte bulunabilecek genetik anormalliklere tanı koymak amacıyla gebeliğin 16 ile 20. haftaları arası yapılan girişimsel işleme amniyosentez denir. Genellikle ileri yaşta anne adayı olan gebelere önerilen bu işlem, ikili test , üçlü ve dörtlü test gibi tarama testleri sonucu yüksek risk elde edilmiş olan gebelerde tanı koymak için yapılır.

Amniyosentez nasıl yapılır?

Anne adayının karnının üzerinden özel bir iğne ile girilerek; karın duvarı, rahim duvarı ve amniyon sıvı kesesi geçilerek amniyon sıvısına ulaşılır. Ultrason eşliğinde geçilen yollar görüntülenerek yapılan bu işlemde, bebekten mümkün olduğu kadar uzak bir noktadan 20 mililitre kadar amniyon sıvısı alınır. Alınan bu sıvıda bulunan bebeğe ait hücreler elde edilip, kültür ortamında çoğaltılarak, kromozom analizi yapılır. Kromozom analizi takriben 20 gün kadar süren bir işlemdir. Kromozom analizi sonucu genetik bir anormallik bulunup bulunmadığı ortaya çıkar.

Ancak, “kültür” işleminin başarısız olduğu ve sonuç elde edilemediği durumlar da vardır. Bu durumda amniyon hücreleri çoğaltılamadığı için kromozom analizi yapılamaz ve amniyosentezin tekrar edilmesi gerekebilir.

Amniyosentez kimlere yapılır?

1. 35 yaşın üzerinde bulunan anne adaylarına,

2. Daha önce genetik anormalliği bulunan bebek doğuranlara,

3. Anne adayı veya babada herhangi bir genetik anormallik bulunması durumunda,

4. Hamilelik döneminde yapılan ikili, üçlü veya dörtlü tarama testlerinde yüksek risk saptanmasında,

5. Anne adayının daha önceki gebeliklerinde düşük yapması durumunda,

6.Ultrason incelemelerinde şüpheli veya anormal bulgular elde edilmesi durumunda amniyosentez önerilir.

Yazının devamı için "sonraki sayfa"yı tıklayınız.


Doktorlar amniyosentezi ne amaçla ister?

• Yukarıda da bahsedildiği gibi, öncelikli amaç bebekte bulunabilecek; Trizomi 21, Trizomi 18, Trizomi 13 gibi genetik anormalliklere tanı koymaktır.


• Bebekte bulunabilecek metabolik hastalıklara tanı koymak için de amniyosentez yapılır. Alınan amniyon sıvısında genetik çalışmalar yanında metabolik hastalıklara sebep olacak enzim analizleri gerçekleştirilir.


• Amniyon sıvısının bulunması gereken miktardan fazla olduğu “polihidramnios” durumunda anne adayının rahatlatılması için tedavi amacıyla da kullanılır.


• Anne adayında bulunan bazı enfeksiyonlardan bebeğin etkilenip etkilenmediğini ortaya çıkarmak için de amniyosentez yapılır.


• Bebeğin akciğer gelişiminin saptanması için de amniyosentez kullanılmıştır.

?

Girişimsel bir test olduğundan, amniyosentezin bazı riskleri bulunmaktadır:

1. Deneyimli ellerde, ultrason eşliğinde yapılması durumunda risk oldukça azalsa da, amniyosentezin en önemli riski bebeğin kaybıdır. Amniyosentez sebebiyle düşük riski çeşitli kaynaklarda 500 ile 1000 amniyosentezde  1 olarak bildirilmektedir.

2. Amniyosentez sonrası ilk 3 gün içinde enfeksiyon gelişebilir. Steril şartlarda yapıldığında oldukça nadirdir.

3. İşlem sırasında veya sonrasında anne adayında kramp görülebilirse de geçicidirAmniyosentez riskli midir.

4. Amniyosentez yerinden kanama veya amniyon sıvısının sızması gibi durumlar oldukça nadir görülür. Bu durum hemen doktorunuza bildirilmelidir.