Trigliserit nedir ?

Bu test kan dolaşımında bulunan yağlı maddelerden olan trigliseritin toplam miktarını ölçen testtir. Trigliserit kanda dolaşırken tıpkı kolesterol gibi taşıyıcı bir proteine bağlanır. "Lipoprotein" adı verilen bu protein, yağları ve yağda eriyen vitaminleri vücutta gidecekleri yere ulaştırır. Ölçüm yapılırken, kişinin kan yağlarının tümü hakkında fikir sahibi olabilmek için genellikle kolesterol ve trigliserite ilave olarak  bu taşıyıcı proteinlerden olan "yüksek yoğunluklu lipoprotein yani HDL" ve düşük yoğunluklu lipoprotein yani LDL" ölçümü de birlikte yapılır.

Kan dolaşımındaki trigliserit nereden gelir ?

Yandaki resimde görüldüğü gibi yapısında "gliserol" adı verilen bir alkol ile "3 yağ asidi" bulunan "trigliseritler" vücuda yağlı besinler ile alınırlar. Sindirim esnasında gliserole bağlı yağ asitlerinden ikisi koparılarak trigliseritin boyutları küçültülür ve bağırsak hücreleri tarafından emilimi kolaylaştırılır. Barsak hücresinin içinde parçalar tekrar bir araya getirilerek "taşıyıcı proteine" yüklenip kan dolaşımına gönderilir.


Yağlı besinler dışında trigliserit kaynakları nelerdir ?

Gerektiğinden fazla alınan şekerler de (karbonhidratlar) vücutta trigliseritlere dönüştürülerek depo edilir. Yağların vücuttaki depo şekli olan trigliseritler, vücudun enerjiye ihtiyacı olan durumlarda eritilerek enerjiye dönüştürülür ve kullanılır. Uzun açlık halleri depo trigliseritlerin en çok kullanıldığı durumlardır. Günlük yaşantımızda gereğinden fazla kalori aldıkça, vücut kötü günleri düşünerek fazla kaloriyi trigliserit halinde depolar. Fazla kalori alıp fiziksel aktivitesi de yetersiz olan pek çok insan şişmanlamaktan yakınır. Şişmanlık aslında vücudumuzda kötü günler için depolanan trigliseritten başka bir şey değildir. Aç kaldığımız zaman, örneğin Ramazan ayında oruç tutarken, vücut trigliserit halinde biriktirmiş olduğu yağları eriterek vücudun günlük aktivitesi için gerekli enerjiyi elde eder.

Trigliserit tahlili:

Kanda trigliserit tahlili aç karnına yapılmalıdır. Aç karnına olmak 8-12 saatten beri bir şey yememek anlamına gelir. Eğer alkol kullanılıyorsa, tahlil öncesi birkaç gün alkol alınmamalıdır. Çünkü alkol alımı sonrası yapılan tahlillerde trigliserit düzeyi olduğundan daha fazla çıkar.  Trigliserit düzeyiniz 150mg/dL'nin altında olmalıdır.

Trigliserit düzeyinin artma sebepleri nelerdir ?

Yüksek trigliserit düzeyinin sebepleri; obezite, şeker hastalığı, çok fazla kalori alımı, alkol kullanımı veya tiroid bezinin az çalışması olabilir. Bunların dışında trigliserit düzeyinin yüksekliğinin sebebi genetik de olabilir. Doğum kontrol hapları, idrar söktürücü ilaçlar, bazı kalp ilaçları ile steroidler gibi bazı ilaçlar da trigliserit düzeyini yükseltebilir.

Trigliserit düzeyini düşürmek için ne yapmak gerekir ?

1. Hayat tarzı değişikliği

Hayat tarzı değişikliğinden kasıt; günlük fiziksel aktivitenizi artırmaktır. Evden işe, işten eve tarzında olan yaşamınıza hareket katmak, spor yapmaktır. Hiçbir şey yapamıyorsanız yürüyüş yapabilirsiniz. En azından arabanızı uzağa park ederek yürüyüş mesafenizi artırabilir veya birkaç durak ileriden otobüse binebilirsiniz. Azar azar bu şekilde başlayarak zamanla yürüyüş sürenizi uzatabilirsiniz. Her gün yarım saatten az olmamak şartıyla yapacağınız yürüyüşlerin bile etkili olacağını görebilirsiniz.

2. Diyet

Yağ, un ve şekerden kısıtlı beslenme ise vücudunuza gerektiğinden fazla alınan kaloriyi azaltacaktır. Böylece vücutta trigliserit yapılmayacak ve depolanmayacaktır. Ancak diyet yapılırken aşırıya kaçılmamalı, kısa sürede aşırı kilo verdirici diyetler yapılmamalıdır. Yaptığınız diyet dengeli olmalı, vücudunuza mutlaka almanız gereken maddeleri kısıtlamamalıdır. Yapılacak sağlıklı bir diyet sonucu trigliserit düzeyleriniz azalacaktır.


3. İlaçlar

Kolesterol ve trigliserit düzeylerini düşürmek için kullanılan ilaçlar da vardır. Bu ilaçların kullanımı hakkında görüşler farklıdır. Öncelikle diyet, egzersiz gibi önlemlerle kan yağlarının düzeyinin düşürülmesi tercih ediliyor olsa da bazı durumlarda ilaç kullanımı da gerekebilir. Buna doktorunuz karar verecektir.