Böbreklerin içinde, mineral ve asit tuzlarından oluşan, küçük, sert kitlelere böbrek taşı adı verilir. Böbrek taşları belirti vermediği veya başka amaçlarla yapılan görüntüleme tetkikleri sırasında tesadüfen belirlenmediği sürece fark edilmezler. Ancak, belirti verdiklerinde, ağrıyı çekenler tarafından "düşmanımın başına vermesin" tarzında nitelendirilen ağrılar şeklinde kendini gösterirler. İğne yaptırmaktan, serum taktırmaktan korkan kişiler bile, ağrılarını kestirebilmek için koşa koşa iğne yaptırmaya veya serum taktırmaya giderler. Bu kadar şiddetli ağrılara sebep olan böbrek taşları aslında böbreğin içinde bulunduğu sürece ağrıya neden olmaz. Böbrekten ayrılıp, idrar yollarında hareket etmeye başladığında ağrılar ortaya çıkar.
Bu yazıda, küçük mineral kristallerin bir araya gelerek oluşturdukları böbrek taşlarının belirtileri ve sebepleri üzerinde durulacaktır.
Böbrek taşlarının sebepleri nelerdir?
İdrarda mineral miktarının artması: İdrarda kalsiyum, amonyak, oksalat ve ürik asit gibi kristal oluşturabilen maddlerin miktarı arttıkça, bunlar birbirine yapışmaya başlar. Bu kristaller idrarla atılamadığı zaman böbrek içinde birikir ve böbrek taşlarını meydana getirir. Kristallerin birbirine yapışmasını sağlayan şartların da yardımıyla böbrek taşları büyür.
Yetersiz sıvı alımı: Böbrek taşı oluşumunda en önemli sebeplerden biri yeterli sıvı alınmamasıdır. Çünkü yeterli sıvı alınırsa, sık sık idrara çıkılacağından, kristallerin böbrek içinde kalma şansı azalacaktır.
Bazı ilaçlar: Kullanılan bazı ilaçlar böbrek taşı oluşumunu artırabilmektedir. Bu ilaçlar; aspirin, antiasitler, kalsiyum, idrar söktürücüler, bazı antibiyotikler ve antiepileptik ilaçlardır.
Böbrek taşı oluşma riskini artıran faktörler nelerdir ?
Ailede böbrek taşı öyküsü: Anne, baba veya kardeşlerde böbrek taşı varsa, sizde de böbrek taşı gelişme riski vardır. Daha önce böbrek taşı geliştiyse, tekrar böbrek taşı gelişme riski de yüksektir.
Yaş: Genellikle 40 yaş ve üzeri kişilerde böbrek taşı gelişme riski daha fazladır.
Cinsiyet: Erkeklerde böbrek taşı gelişme riski kadınlara göre daha fazladır.
Susuzluk: Her gün yeterince su içmemek, böbrek taşı gelişim riskini artırmaktadır. Özellikle sıcak iklimde yaşayanlar ve bu sebeple terleyerek sıvı kaybedenlerde risk çok daha fazladır.
Yiyecekler: Yüksek protein, sodyum ve şeker, düşük lif içerikli beslenenlerde böbrek taşlarının oluşumu daha kolay olur.
Şişmanlık: Obezite, yüksek vücut kitle indeksi ve kilo alımı, böbrek taşı oluşumu ile ilişkili bulunmuştur.
Sindirim sistemi hastalıkları: Mide küçültme operasyonları, iltihabi bağırsak hastalıkları gibi durumlar sindirim esnasında kalsiyum ve sıvı emilimini etkileyeceğinden, idrarda taş oluşumunu kolaylaştırırlar.
Çeşitli hastalıklar: Renal tübüler asidoz, sistinüri, paratiroid bezlerinin fazla çalışması gibi hastalıklar böbrek taşı oluşumuna sebep olabilirler.
Yorumlar
Yorum Gönder