Derinin katmanları nelerdir ?

İnsan vücudunun dış yüzeyini kaplayan yapıya deri dendiğini hepimiz biliriz. Çocukluğumuzdan itibaren çeşitli değişimler geçiren derimiz, bir bebekken son derece yumuşak ve pamuk gibidir. Yıllar boyunca yaşımız ilerledikçe bizimle birlikte büyüyüp gelişen derimiz biz farkında olmasak da devamlı bir değişim halindedir. Kışın rengi solar ve beyazlaşır, yazın ise bronzlaşır ve daha sağlıklı bir görünüm kazanır. Bazen güneşe çok fazla maruz kaldığında kızarır, su toplar ve soyulur. Bazen pul pul dökülen deride bazen de küçük kızarıklıklar olur. Tüm bu değişimlerin meydana geldiği derimiz vücudumuzun en büyük organıdır. Gelin hep beraber bu yazımızda derinin katmanlarınıda anlatarak derimizi tanıyalım.

Deri oldukça büyük ve ağırdır. 

İnsan derisi yaklaşık olarak 2 metrekarelik bir alana sahiptir. Vücut ağırlığının ise yaklaşık %15'ini oluşturur. Yani, 70 kilogramlık ağırlığa sahip bir kişinin, yaklaşık 10 kilosu deridir.

Deri vücudumuzu koruyan bir tabakadır.

Cildimiz ne kadar yumuşak görünse de, aslında vücudu kaplayan sağlam ve koruyucu bir tabakadır. Vücudu sadece çeşitli mikropların saldırısından korumakla kalmaz, çeşitli kimyasal ve fiziksel etkenlerin yanında güneşin zararlı ışıklarından da korumaya çalışır.

Güneş ışıklarına maruz kaldığında "melanin" pigmenti üreterek güneşin zararlı ışıklarının vücudun derinliklerine işlemesini engellemek amacıyla derinin rengini koyulaştırır.(Bakınız:Güneşin zararları).

Derinin yüzeyel katmanı epidermis'tir.

En ince deri tabakası olmasına karşın yıpratıcı etkilere karşı korunmadan sorumludur. Barındırdığı farklı hücreler sayesinde bir yandan kendini yeniler, bir yandan da koruma fonksiyonuna katkıda bulunur.

Vücudun çeşitli yerlerindeki epidermis kalınlığı  ve dokusu birbirinden farklıdır. Bu farklılık, bulunduğu yere ve o bölgenin korunma ihtiyacına bağlıdır. Örneğin, ayak ve ellerdeki epidermis kalınlığı fazladır. Çünkü çeşitli işleri yaptığımız ellerimiz ve vücudumuzun ağırlığını çekip hareket etmemizi sağlayan ayaklarımız birçok dış etkene maruz kalmakta ve yıpranmaktadır. Buna karşın göz kapaklarındaki epidermis vücudumuzdaki en ince epidermis bölgelerinden biridir. Her gün ortalama olarak 300 bin hücre epidermis tabakasından dökülmektedir.

Ara deri tabakası "dermis" adını alır.

Saç ve tırnak kökleri, deriyi besleyen kan damarları, sinirler ile ter ve yağ bezleri epidermis içinde yer alır.

Ter bezlerinin sayesinde vücudun ısısı düzenlenir. Ter kokusuz bir salgıdır ancak bakteriler ürediğinde ter kokusu meydana çıkar. Deri üzerinde 1000 kadar bakteri çeşidi bulunmaktadır.

Yağ bezlerinin ürettikleri yağ sayesinde derinin kurumasını da önler.

Deri üzerinde bulunan kıllar keratin adı verilen bir proteinden meydana gelir ve 2 ile 6 yıl arasında bir sürede büyür. Günde 20-100 arası kıl deri üzerinden dökülmektedir. Kıllar deri içinde bir kasa bağlı olup, bu kasların sayesinde hareket ederler. Soğukta bu kas kasılarak kılların dikleşmesi sağlanır ve vücudu ısıtır.

Kollajen ve elastin dermiste bulunan iki protein olup deriye destek ve esneklik sağlar. Bu proteinleri üreten fibroblast adı verilen hücreler de dermiste yer alan hücrelerdendir.

Bu tabakadaki sinir hücreleri dokunma ve ısı gibi duyuların algılanmasını sağlar.

Derinin en alt tabakasına "subcutis" adı verilir.

Deri altında yağ tabakasının ve damarların bulunduğu kısımdır.