Genellikle bir enfeksiyonun gelişmesini engellemek için antibiyotik kullanılır. Antibiyotik kullanımlarında, enfeksiyona sebep olan bakteri biliniyor veya bilinmiyor olabilir. Bakterinin bilinip, antibiyotiğe olan hassasiyeti bilinmeyebilir ya da enfeksiyon etkeni bakteri ve bu bakterinin hangi antibiyotiğe hassas olduğu bilinebilir. İlaç piyasasında çok çeşitli antibiyotikler vardır. Bazen aynı antibiyotik farklı enfeksiyonlar için kullanılabildiği halde, bazen aynı enfeksiyon için 2 farklı kişiye 2 farklı antibiyotik yazılmış olabilir. Bu farklılığın sebebi antibiyotik seçimini etkileyen faktörlerdir.
Antibiyotik seçimini etkileyen faktörler nelerdir ?
Enfeksiyon çeşidi: Doktor tarafından yazılan antibiyotiklerin seçiminde en önemli etkenlerden biri, geçirilmekte olan enfeksiyon çeşididir.
Vücudumuzun her bölgesinde farklı mikroorganizmaların sebep olduğu farklı enfeksiyonlar gelişebilir. Kulak enfeksiyonu, boğaz enfeksiyonu, üst solunum yolu enfeksiyonu, deri enfeksiyonu, kemik enfeksiyonu gibi türlü enfeksiyonlarla karşılaşılabilir.
Örneğin bir üst solunum yolu enfeksiyonuna yazılan antibiyotik ile, idrar yolu enfeksiyonuna yazılan antibiyotik farklıdır. Bunun sebebi, bu enfeksiyonları yapan bakterilerin farklı olmasından kaynaklanır. Antibiyotiği yazan doktor, genellikle hangi bakterilerin hangi enfeksiyonlara sebep olacağını bildiğinden, yazacağı antibiyotiği ona göre seçer.
Enfeksiyonun şiddeti: Geçirilen enfeksiyon hafif olabileceği gibi, hayatı tehdit edici boyutlarda da olabilir. Buna uygun olarak seçilen antibiyotik değişir. Hafif ve ayakta geçirilen enfeksiyonlara ağızdan alınabilecek genel antibiyotikler yeterli olurken, şiddetli enfeksiyonlarda hastayı hastaneye yatırarak damar içine verilen antibiyotiklerle tedavi etmek gerekebilir. Hatta bazen böyle durumlarda birden fazla antibiyotik bile aynı anda kullanılabilir.
Antibiyotik direnci: Bakteri veya parazitin cinsi yanında, hangi antibiyotiğe duyarlı, hangi antibiyotiğe dirençli olduğu da antibiyotik seçiminde önemlidir. Verilen antibiyotiğin o sırada sizde hastalık oluşturan bakteriye karşı etkili olup olmayacağının bilinmesi, tedavide başarıya giden yolu açar.
Bazı bakteriler bazı antibiyotiklere dirençli olabileceği için, dirençli olunan antibiyotik yerine, bakterinin duyarlı olduğu antibiyotiğin yazılması gerekir. Bunun için kültür antibiyogram testleri istenir. Çıkan sonuca göre reçete edilen antibiyotik değişir.
Antibiyotik seçimini etkileyen diğer faktörler nelerdir ?
Böbrek ve karaciğerinizin sağlamlığı,
Antibiyotiğin kullanım sıklığı,
Kullanmakta olduğunuz diğer ilaçlar,
Antibiyotiğin olası yan etkileri,
Antibiyotiğe karşı alerji olup olmadığı,
Hamilelik veya emzirme dönemi.
Antibiyotiklerin yan etkileri nelerdir ?
Antibiyotiklerin yan etkileri genellikle mide bulantısı veya ishal gibi fazla ciddi olmayan durumlardır. Ancak nadir de olsa antibiyotiklerin bazıları hayatı tehdit edici boyutlarda alerjilere sebep olabilir. Bunların dışında nadir görülen aşağıdaki yan etkilere sebep olan antibiyotkler de vardır:
Ağız, sindirim sistemi ve vajinada mantar enfeksiyonları,
Böbrek taşların (sülfonamidler),
Kan pıhtılaşma bozuklukları (sefalosporinler),
Güneşe duyarlılık (tetrasiklinler),
Kalın bağırsak iltihabı (klindamisin),
Sağırlık (eritromisin, aminoglikozit).
Yorumlar
Yorum Gönder