Kan dolaşımında azalma veya bakterilerin sebep olduğu bir enfeksiyon nedeniyle vücuttaki bir bölgenin ölümüne "gangren" adı verilir. Halk arasında yanlış olarak kangren olarak da söylenen gangren, en çok ayak parmakları, ayak, bacak, el parmaklarında görülse de, kaslar ve iç organlarda da olabilir. Kan damarlarının hasar gördüğü şeker hastalığı veya damar tıkanıklığı gibi hastalıklarda gangren gelişme riski daha fazladır. Gangren meydana geldiğinde genellikle cerrahi tedavi uygulanarak, gangrenli bölge ortadan kaldırılır. Ameliyat sonrası dönemde iyileşme süresi, gangrenin ne kadar erken belirlendiğine bağlı olarak değişir.
Derideki gangren belirtileri nelerdir ?
Deride renk değişimi,
Sağlıklı bölge ile gangrenli bölge arasında belirgin sınır çizgisi,
Uyuşukluğu takiben şiddetli ağrı,
Yara bölgesinden kötü kokulu akıntı.
Gangren sebepleri nelerdir ?
1.Kan akımında azalma: Kan dolaşımı ile hücrelere oksijen yanında, yaşamaları için besinler, korunmaları için savunma proteinleri de gelmektedir. Yeterli bir kan akımı olmazsa hücreler yaşayamaz ve ölmeye başlar.
2.Enfeksiyon: Uzun süre geçirilemeyen bir enfeksiyon bulunduğu yerdeki hücrelerin ölmesine ve gangrene sebep olabilir.
Gangren tipleri nelerdir ?
Kuru gangren: Genellikle kan damarlarında çeşitli rahatsızlıklar bulunan kişilerde gelişen bu tip gangren yavaş gelişir. Kahverengi ile koyu mavi ve siyah renk aralığında deri renk değişimi ile kendini gösterir.
Yaş gangren: Etkilenen dokuda enfeksiyonun da geliştiği bu tip gangrenler şiddetli bir yanıktan sonra gelişebildiği gibi, şeker hastalarında meydana gelen bir yaralanma sonrası da görülebilir. Karakteristik olarak şişlik, iltihaplı ve ıslak görünümlüdür. Yaş gangren hızla tedavi altına alınmalıdır çünkü çok kısa zamanda yayılım gösterebilir.
Gazlı gangren: Tipik olarak kas dokularını etkiler. Gazlı gangren başlangıç döneminde derinin görünümü normal olsa da, olay ilerledikçe soluklaşır ve griden morumsu kırmızıya değişen bir renk alır. Baloncuklu veya süngerimsi bir hal alan deride etkilenen bölge bastırıldığında çıtırtı sesi duyulur. Bunun sebebi gangrenli bölgedeki dokunun içinde bulunan gazdır. Zaten hastalığa bu yüzden gazlı gangren adı verilmiştir. Gazın kaynağı gangrenli bölgedeki bakterilerdir. Bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonun meydana getirdiği zehirler gaz üretimine yol açar.
İç gangren: İç organlardan birinin veya birkaçının kan akımı kesildiğinde meydana gelen gangren tipidir. Örneğin bağırsak düğümlenmesi sebebiyle bağırsakların düğümlenme bölgesinin kan dolaşımı bozularak gangren gelişebilir. Zamanında müdahale edilmediği taktirdeiç gangren ölümcül olabilir.
Gangren daha çok kimlerde görülür ?
Şeker hastalığı olanlar,
Damar hastalığı olanlar,
Travma geçirenler,
Sigara içenler,
Aşırı kilolular,
Bağışıklık sistemi baskılananlar,
Bazı ilaçları kullananlar gangren gelişimi açısından risk altındadırlar.
Gangren nasıl tedavi edilir ?
Gangren olan dokunun kurtarılması mümkün değildir. Ancak aşağıdaki önlemlerle gangrenin ilerlemesi önlenebilir.
1.Cerrahi müdahale: Gangren olan ölü dokunun alınması gerekir. Alınacak doku bir iç organ veya parçası olabileceği gibi, parmak veya ayak gibi uzuvlar da olabilir. Gangrenin yayılması ancak böyle önlenebilir. Gangren ile hasar gören doku çıkarıldıktan sonra mümkünse plastik ameliyatlarla etkilenen bölge tamir edilmeye çalışılır veya protez takılabilir.
2. Antibiyotik tedavisi: Bakterilerin sebep olduğu bir enfeksiyon bulunuyorsa, antibiyotik kullanılarak bakteriler ortadan kaldırılabilir.
3.Yüksek basınçlı (hiperbarik) oksijen tedavisi: Yüksek basınç altında yüksek oksijen miktarı uygulandığında etkilenen bölgeye kan daha fazla oksijen taşıyabilir. Oksijenden zengin kan akımı bölgede bakterilerin üremesini yavaşlatır. Böylece yaralar da daha çabuk iyileşir. Bu tip tedavi özel olarak hazırlanmış odalarda ve belirli merkezlerde yapılır.
Yorumlar
Yorum Gönder