Fenitoin testi

Fenitoin testi, epilepsi (sara) hastalarının tedavisinde kullanılan fenitoin’in kan dolaşımındaki miktarını ölçer. Fenitoin testinin amacı, fentoinin kan dolaşımında tedavi edici dozda olup olmadığının belirlenmesinin yanı sıra çeşitli nedenlerle kanda zehirleyici miktarlara ulaşıp ulaşmadığının saptanmasıdır.

Fenitoin ne amaçla kullanılır ?

Genellikle epilepsi veya halk arasında bilinen ismiyle sara hastalığında beyindeki sinir hücrelerinin anormal elektriksel deşarjı nedeniyle ortaya çıkan nöbetlerin tekrarlamasının önlenmesi amacıyla kullanılan bir ilaçtır. Fenitoin tek başına kullanılabildiği gibi, başka bir ilaçla birlikte de kullanılabilir.

Fenitoinin kandaki seviyesi nelere bağlıdır ?

İlaç alındıktan sonra bağırsaklardan emilim kişiden kişiye farklılık gösterebilir.

Kanda dolaşırken kan proteinlerine bağlanarak dolaşır. İlacın aktif formu serbest olan, yani proteinlere bağlı olmayan formudur.

İlaç karaciğerde işlenerek zararsız hale getirilir ve vücuttan atılır.

Tüm bu dönemleri etkileyen faktörler, ilacın kan dolaşımında bulunan seviyesini etkilerler.

Fenitoin testi neden yapılır ?

İlacın kullanım amacına hizmet edebilmesi, kan dolaşımında bulunan seviyesine bağlıdır. Eğer ilaç çeşitli nedenlerle tedavi edici doz aralığından düşük olursa beklenen etkisini gösteremez. Bunun tersine, tedavi edici doz aralığından fazla olursa bu kez yarardan çok zarar verir ve kişiyi zehirler. Bu sebeple ilaç alınmaya başlandığı dönemde sık aralıklarla fenitoin testi yaptırılır.

Bundan sonraki dönemde ise ilacın istenen doz aralığında seyredip seyretmediğini görmek için belirli aralıklarla fenitoin testi istenir.

Fenitoin yanında başka ilaçlar kullanılmaya başlandığında veya kesildiğinde de fenitoin testi istenerek diğer ilaçların fenitoin düzeyine etkisi görülür.

İlaç kullanılmasına rağmen nöbet geçirildiğinde fenitoin testi yaptırılır.

Fenitoine bağlı zehirlenme olduğu düşünüldüğünde de fenitoin testi yaptırılarak kan dolaşımında bulunan fenitoin miktarı belirlenir.

Fenitoin testi için gerekli örnek nedir ?

Genellikle koldaki toplardamarlardan birinden kan alınır. Bu kan laboratuvarda santrifüj edilerek serum elde edilir. Fenitoin testi serumda yapılır.

Test sonucu nasıl yorumlanır ?

Fenitoin’in tedavi edici doz aralığı 10-20 mikrogram/mililitre arasındadır.

Fenitoin test sonucunun 25 mikrogram/mililitre’den yüksek çıkması zehirleyici düzeye eriştiğinin göstergesidir.

Fenitoin test sonucu 40 mikrogram/mililitre’nin üzerinde ise yaşamı tehdit edici belirtiler ortaya çıkar.