İdrarda keton

İdrarda keton testi, idrarda bulunan keton miktarını ölçer. Vücut enerji için önceden depoladığı yağı kullanmaya başladığı zaman keton cisimleri ortaya çıkar. İdrarla atılan keton cisimlerini “idrarda keton testi” ölçer. Tek başına ölçülebildiği gibi, standart bir idrar tahlili parametrelerinden biri olarak da ölçülebilir.

Keton cisimleri nasıl ortaya çıkar ?

Normalde vücut için gerekli enerji besinlerle alınan karbonhidratlardan sağlanır.

Ancak besinlerde yeterli karbonhidrat yoksa veya vücut besinlerle alınan karbonhidratları çeşitli sebeplerle kullanamıyorsa, enerjisini daha önce depoladığı yağlardan kazanmaya çalışır. Bu amaçla depolamış olduğu yağları eriterek enerji sağlar.

Yağların erimesi ile ortaya çıkan keton cisimleri vücut için enerji kaynağıdır. Ancak ortaya çıkan keton cisimlerinin hepsi kullanılamaz ve bir kısmı idrarla atılır. İdrarda keton testi idrarla atılan bu keton cisimlerini ölçer.

İdrarda keton testi niçin istenir ?

Doktorlar idrarda keton testini; şeker hastalığı olanların, karbonhidratlardan fakir diyetle beslenen kişilerin, yağlardan zengin diyetle beslenenlerin, çeşitli hastalıklar nedeniyle beslenemeyen kişilerin, uzun süredir aç olanların , kusma veya ishal olanların takibinde kullanır.

İdrarda keton testi için gerekli örnek nedir?

İdrarda keton testi için “anlık idrar” olarak da bilinen ve günün herhangi bir saatinde alınan spot idrar örneği kullanılır.

İdrarda keton testi sonucu nasıl değerlendirilir?

Normalde idrarda keton bulunmaz.  Bu kişilerin idrarda keton testi sonucu “negatif” olarak verilir. 

İdrarda keton testi pozitif olan kişilerin sonucu miligram /desilitre (mg/dL) veya milimol/litre (mmol/L) birimleri ile rakamsal olarak verilebilir.

İdrarda keton testi kimlerde pozitif çıkar?

Kan şekeri kontrolü altında olmayan şeker hastalarında,

Şeker komasında,

Karbonhidratlardan fakir beslenenlerde,

Yağ oranı çok yüksek olan besinlerle beslenenlerde,

Uzun süre aç kalanlarda,

Yeme bozukluğu olan hastalarda (anoreksiya, blumiya, vb),

İyi beslenmeyen alkoliklerde,

Hamilelerde idrarda keton testi pozitif çıkar.

İdrarda keton miktarı yüksek olanlarda ne gibi problemler çıkabilir ?

İdrarda yüksek keton özellikle şeker hastalarında problemlere sebep olur. Eğer bu kişiler kısa zamanda tedavi altına alınmazlarsa "ketoasidoz koması" adı verilen bir çeşit şeker komasına girebilirler. Bu durum hayatı tehdit edebileceğinden dikkatli olunmalıdır.

İdrarda keton bulunması nasıl önlenir ?

İdrarda keton cisimleri dengeli beslenme sayesinde önlenebilir.

Şeker hastaları tedavilerine dikkat ederek, ilaçlarını düzgün kullanıp uygun diyetleri yaparak kan şeker düzeylerini kontrol altında tutabilirlerse idrarlarında keton bulunmaz. İnsülin kullanan şeker hastaları insülin dozlarına dikkat etmelidir.