İdrarda pH testi

Bu test idrar pH'sını ölçerek idrarın ne kadar asidik ya da bazik olduğunu gösterir. İdrar pH testi böbrek enfeksiyonlarının, böbrek taşlarının ve bazı ilaçlarının kullanımının kontrolü açısından gereklidir. Standart idrar tahlili içinde bulunan idrarda pH testi birçok etkene bağlı olarak farklı sonuçlar verebilir. Çeşitli hastalıklar, tüketilen besinler ve kullanılan ilaçlar idrarın pH’ını değiştirebilir. İdrar pH değişikliği sonucu böbrek taşları gelişebildiği gibi, idrar yolları enfeksiyonları riski de artabilir. Bu sebeple idrarda pH testi ile idrar pH'sının belirlenmesi büyük önem taşır.

İdrarda pH testi için gerekli örnek nedir?

İdrarda pH testi için spot idrar örneği kullanılır. Günün herhangi bir saatinde test için alınan idrar örneğine “spot idrar” adı verilir.

İdrar pH testi neden yapılır?

İdrar pH’sının düşük ya da yüksek olması böbrek taşlarına sebep olabileceğinden doktorlar idrar pH’sını bilmek ister. İdrar pH’sı ayarlanarak idrar yollarında taş oluşumu engellenmeye çalışılır.

Bazı ilaçlar idrar pH’sının asidik olmasına sebep olabilir. Bu durum sakıncalı olduğundan belirli ilaçları kullanan kişilerde idrarın aşırı asidik olup olmadığını görmek için idrarda pH testi yapılır.

İdrar yolu enfeksiyonlarında kullanılan bazı antibiyotikler bazik idrarda daha etkilidir. Bu antibiyotikler kullanılırken idrarın bazik olup olmadığını anlamak için idrar testi istenebilir. Böylece tedavi için en uygun antibiyotik seçilebilir.

İdrar pH’sını değiştiren ilaçlar nelerdir?

Glokom veya epilepsi gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan asetazolamid,

Öksürük şuruplarında bulunan amonyum klorid,

İdrar yolu enfeksiyonlarında kullanılan metenamin mandelat,

Böbrek taşlarında ve gut tedavisinde kullanılan potasyum sitrat,

Mide yanmasında kullanılan sodyum bikarbonat,

Yüksek tansiyonda kullanılan tiyazid tipi idrar söktürücüler idrar pH’sını değiştirirler.

İdrar testi için örnek verirken nelere dikkat edilmelidir?

Test için temiz bir idrar örneği verilmelidir. Bunun için “orta idrar” verilmesi en uygundur. Orta idrar ilk gelen idrarın atılarak kalan idrarın idrar bardağında toplanması anlamına gelir. İdrar örneğinin toplanmasından önce genital bölgenin temizlenmesi de temiz bir idrar örneği için gereklidir.

İdrar toplamak için verilen idrar bardağının içine dokunulmaması da büyük önem taşımaktadır.

İdrar örneği toplandıktan sonra en kısa zamanda laboratuvara ulaştırılmalıdır.

İdrarda pH’nın düşük çıkması ne demektir ?

İdrarda düşük pH, idrarın asit özellikte olduğunu gösterir. Asit idrarda pH 7'nin altındadır.   

Hangi durumlarda idrar pH’sı düşük çıkar?

Asidoz, susuz kalma, şeker koması, ishal, açlık gibi durumlar idrarın pH’sını düşürür.

İdrarda pH’nın yüksek olması ne demektir?

İdrar tahlilinde pH’nın yedinin üzerinde çıkması, idrarın alkali yani bazik olduğunun göstergesidir.

Hangi durumlarda idrar pH’sı yüksek çıkar?

Böbrek yetmezliği, böbrek tüplerine bağlı asidoz, idrar yolu enfeksiyonları, kusma gibi durumlar idrar pH’sını yükseltir. Ancak, idrarın oda ısısında uzun süre bekletilmesi idrar pH'sının yükselmesine sebep olacağından yanlış olarak yüksek pH sonucu alınabilir. Bu nedenle idrar örnekleri bekletilmeden laboratuvara ulaştırılmalıdır.