Kan dolaşımında bulunan alyuvarlar içinde bulunan hemoglobin demir içeren bir proteindir. Her alyuvarın ağırlığının takriben %35’ini hemoglobin oluşturur. Hemoglobinin esas işlevi akciğerlerden aldığı oksijeni vücuttaki hücrelere taşımaktır. Hemoglobin düzeyinin erkeklerde 17.2 g/dL, kadınlarda 15.1 g/dL’nin üzerinde olması durumuna “yüksek hemoglobin seviyesi” veya ''hemoglobin yüksekliği'' adı verilir.
Hemoglobin yüksekliğinin sebepleri nelerdir ?
Yüksek irtifada yaşamak: Deniz seviyesinden yükseklerde yaşayan insanlarda hemoglobin düzeyi yüksek bulunur. Yükseklerde basınç azaldığından, alyuvarların hücrelere yeterli oksijen taşıyabilmesi için daha fazla sayıda olmaları gerekir. Bu durumda hemoglobin miktarı artarak oksijen taşınmasına katkıda bulunur. Aslında bu durum vücudun çevreye uyumuna güzel bir örnektir. Sporcular bu fizyolojik durumu lehlerine kullanmak için antremanlarını yüksek irtifada yaparlar. Böylece deniz seviyesine indiklerinde kan dolaşımında artan hemoglobin adeta bir doping etkisi yaratır.
Sigara: Hemoglobin yüksekliğine sebep olan bir diğer etken de sigara içilmesidir. Sigara dumanı nedeniyle solunumla alınan oksijen miktarı azaldığı için vücudun vermiş olduğu tepki hemoglobin miktarını artırmaktır.
Susuzluk: Sıvı alımında azalma kanın sıvı kısmında eksilmeye neden olur. Bu durumda kanın şekilli elemanları olan kan hücreleri relatif olarak yüksek kalır. Hemoglobin de bu kan hücrelerinden alyuvarların içinde bulunduğu için yapılan bir ölçümde göreceli olarak hemoglobin yüksek tespit edilir.
Akciğer hastalıkları: Akciğerler hemoglobine oksijenin yüklendiği organlardır. Akciğerlerdeki herhangi bir hastalık oksijenlenmeyi azaltacağından hemoglobin daha fazla üretilerek eksik kapatılmaya çalışılır.
Polisitemia vera: Alyuvarların aşırı üretildiği bir hastalık olan polisitemia vera’da alyuvar üretimine paralel olarak aşırı hemoglobin de üretilir. Bu kişilerde hemoglobin miktarı 18.5 g/dL’nin üzerine çıkabilir.
İlaçlar: Özellikle sporcuların kullandığı bazı performans artırıcı ilaçlar vücutta hemoglobin üretim artışına yol açabilir. Buna örnek olarak eritropoetin verilebilir. Steroid ilaçlar da hemoglobin yüksekliği yapabilir.
Merhaba, 1992 doğumlu erkek bir öğrenciyim. 5 sene önce polisitemi vera tanısı kondu fakat olumsuz çıktı. Akciğer filminden başlandı mr çekimi olsun kemik iliği testi olsun(JAK2 mutasyonu yok dendi) bir sürü test ve tahlil yapıldı. Sonuç olarak bir şey yok fakat hemoglobin değerin yüksek olduğu için 6 ayda bir kan atman gerekiyor dendi. 5 senedir hematoloji doktorum tarafından kontrol ediliyorum fakat şikayetlerim devam ediyor. Geçen haftaki son tahlil sonuçlarım; HGB:16,7 HCT:49,7 Demir:54 çıktı ve benden yine 1 ünite kan alınıp atıldı(flebotomi deniyor sanırım). Sürekli ağırlık halsizlik çabuk yorulma gibi şikayetlerim vardı zaten, hemoglobin değerim yükselince de baş ağrısı çok oluyordu. Ancak son haftalarda baş dönmesi aşırı halsizlik mide bulantısı gibi şikayetlerimin de eklendiğini doktoruma ilettim. Demir seviyemin düştüğünü söyledi. Tıp okumuyorum fakat demir seviyemin düşük olup hemoglobin seviyemin yüksek oluşunu anlayamadım. Günlük aktivitelerimi yapamıyorum sürekli başım dönecekmiş midem bulanacakmış gibi hissediyorum halsizim. Okuluma gitmeye de arkadaşlarımla eğlenmeye de çekiniyorum artık. Kendimi iyi hissetmiyorum. Ne yiyip içmem gerekiyor hangi ilacı kullanmam gerekiyor. Ne yapabilirim yardım ederseniz sevinirim...
YanıtlaSil