Osteokalsin (OST) testi

Osteokalsin (OST) testi, çeşitli kemik hastalıklarında teşhis ve yapılan tedavinin takibinde kullanılır. Ayrıca böbrek hastalıkları, paratiroid bezi hastalıkları ve kemik yayılımı olan kanserlerde de faydalanılan bir testtir. Osteokalsin kemiklerde ve dişlerde bulunan bir proteindir. Osteokalsin kemiklerde osteoblast adı verilen kemik hücreleri tarafından üretilir. Bu protein sayesinde kemiğin mineralizasyonu, yani kemiğe kalsiyum gibi iyonların bağlanması sağlanır. Osteokalsin kemik yapımının yanında kemik yıkımı sırasında da kana karışır. Bu sebeple kemik döngüsünün göstergesi olarak kabul edilir.

Osteokalsin testi için gerekli örnek nedir?

Bu testin yapılması için serum gerekir. Serum, genellikle koldaki bir toplardamardan alınan kandan elde edilir.

Osteokalsin testi için kan alımında nelere dikkat edilmelidir ?

Osteokalsinin gün içinde kandaki düzeyleri değişiklik gösterdiğinden kan alımı sabah yapılmalıdır. Sabahları yüksek çıkan değerler akşamüstü düşmektedir.

Osteokalsin referans aralığı nedir ?

Yetişkinlerde 9-42 ng/mL arasında değişmektedir. Bu değerler testin yapıldığı laboratuar, çalışılan cihaz ve kullanılan reaktiflere göre değişiklik gösterebilir. Bu yüzden, testi yapıldığı laboratuarın refererans aralıkları dikkate alınmalıdır. Bizim verdiğimiz referans aralık Mayo Clinic web sitesinden alınmıştır.

Osteokalsin düzeyinde görülen değişikliklerin sebepleri nelerdir ?

Metabolik kemik hastalıkları, kemik erimesi, osteomalasi, rikets, paratiroid bezlerinin aşırı çalışması (hiperparatiroidizm), böbrek rahatsızlıklarına bağlı kemik hastalıkları, tiroid bezinin aşırı çalışması (tirotoksikoz), kemik kırıkları ve kanserlerin kemiğe yayılması durumlarında osteokalsin düzeyleri yükselir (Bakınız: Osteomalazi nedir, Rikets nedir).

Tiroid ve paratiroid bezlerinin az çalışması ile büyüme hormonu eksikliklerinde osteokalsin düzeyleri düşüktür.

Kemik erimesi tedavisinde osteokalsin düzeyleri nasıl değişir ?

Kemik erimesinde kullanılan ilaçların etkili olup olmadığının takibinde osteokalsin düzeyleri büyük önem taşımaktadır. Tedavi öncesi osteokalsin düzeyinde tedaviye başlandıktan 3-6 ay kadar sonra %20 veya daha fazla azalma olması tedaviye cevap verildiğinin göstergesi sayılabilir.

Test öncesi nelere dikkat edilmelidir ?

Osteokalsin için kan alımından 12 saat öncesinde biotin içeren vitamin ilaçları alınmamalıdır.

Kemik erimesinin şiddetinin belirlenmesinde osteokalsin testi kullanılmamalıdır. Kemik erimesinin derecesi kemik dansitometresi ile tespit edilir (Bakınız: Kemik erimesi nedir).

Böbrek yetmezliği olanlarda kemik döngüsünde bir artış olmadan da osteokalsin düzeyinde artış görülebilir. Bu sebeple böbrek hastalıklarındaki osteokalsin düzeyleri dikkatle değerlendirilir.

Gebelerde özellikle ikinci 3 ayda osteokalsin düzeyinde azalmalar görülebilir. Son 3 ayda bu düzeyler normale döner.