A vitamini

İnsan vücudundaki işlevleri açısından vitaminler büyük önem taşımaktadır. Bu vitaminlerden biri de A vitaminidir. Sebze, meyve ve et gibi besinlerde bol miktarda bulunan A vitamini "retinol" olarak adlandırılır. A vitamini yağda çözünen vitaminlerden biridir ve vücutta hayati birçok mekanizmada yer alır. Çinko ve demir gibi minerallerle birlikte alınmasında fayda olan A vitamini eksikliğinde önce gece körlüğü daha sonra körlük, bağışıklık sistemi bozuklukları gibi problemler olur.

A vitamini niçin gereklidir ?

Bu vitaminin gerekli olduğu işlerin başında "görme" gelir. Gözde görmeyi sağlayan mekanizma için vazgeçilmez olan A vitamininin eksikliği görme bozukluklarına yol açmaktadır.

Görme dışında, hücrelerin büyüme, gelişme ve bölünüp çoğalması için de A vitamini gereklidir.

A vitamini kemiklerin büyüme ve gelişimde de rol oynamaktadır.

Beyaz kan hücreleri olarak bilinen akyuvarların üretimde A vitamini rol oynamaktadır. Akyuvarlar bağışıklık sisteminin ana hücreleri olduğundan, bağışıklık sisteminin sağlıklı olması A vitaminine bağlıdır.

Anne karnındaki bebeğin gelişimi A vitaminine bağlıdır. Bebeğin çeşitli organlarının gelişiminde A vitamini gereklidir.

Bağırsaklar, akciğerler ve idrar yollarını döşeyen hücrelerin sağlıklı olması A vitaminine bağlıdır.

Vitamin A içeren kremler deri hücrelerinin sağlıklı bir şekilde büyüme ve gelişmesini sağlar. Deri üzerindeki sivilce, akne gibi oluşumlar A vitamini ile tedavi edilebilir. Yaşlılık belirtilerinden olan kırışıklıklar da A vitamini ile giderilebilir.

Dalak ve timus gibi organlar için de A vitamini gereklidir.

Diş minesi ve diş etleri için de A vitamini olmalıdır.

Vücutta protein sentezi için olduğu kadar, kolesterol seviyesinin azaltılması için de A vitamini bulunmalıdır.

A vitamini kaynakları nelerdir ?

Bu vitamin hayvansal veya bitkisel kaynaklı besinlerden alınabilir.

Hayvansal kaynaklı besinlerde "retinol" halinde bulunan A vitamini sindirim sisteminde retinal ve retinoik aside dönüşerek emilir ve kana geçer.

Bitkisel kaynaklı besinlerde bulunan A vitamini öncülü ise "karotenoidler" olarak adlandırılır.

Hayvansal kaynaklı olup A vitamini alınabilecek besinler: Et, tavuk, yumurta, balık, peynir ve deniz ürünleridir.

Bitkisel kaynaklı A vitamini içeren besinler: Kayısı, kavun, mango, elma, portakal, karpuz, erik, şeftali ve kivi gibi meyvelerin yanında, havuç, kabak, brokoli, bezelye, ıspanak, turp, domates gibi sebzelerdir.  

Pişirmenin A vitaminine etkisi nedir ?

Sebze ve meyvelerde pişirme A vitamini içeriğinin çoğunun kaybına yol açar. Bu sebeple A vitamini içeren sebze ve meyvelerin çiğ yenmesi önerilir. Pişirilmek isteniyorsa buharda pişirme daha uygundur.

Pişirmenin yanı sıra sebze ve meyvelerin uzun süre dolapta bekletilmesi de A vitamini kaybına sebep olmaktadır.

A vitamini içeren besinleri yerken nelere dikkat edilmelidir ?

Çeşitli mineraller A vitamininin vücutta işe yarayabilmesi için gereklidir. Bunlardan başlıcaları çinko ve demirdir. Çinko A vitamininin depolandığı karaciğerden kullanılacağı organlara taşınması için gerekli iken, A vitamini demirin metabolizmasında yer alır.