İyot eksikliği

Dengeli beslenme vücudumuz açısından çok önemlidir. Vitaminler, karbonhidratlar, yağlar, proteinlerin yanı sıra minerallerin de besinlerle alınması gereklidir. Diğerlerinin aksine minerallerin çok az miktarları organizmadaki önemli mekanizmalarda rol oynarlar. Özellikle bedensel ve zihinsel gelişimde yer alan bazı minerallerin eksikliği ciddi sonuçlar doğurur. Bu minerallerden biri de iyot’dur. İyot, fiziksel ve mental gelişim için gerekli minerallerin başında gelir.

İyot vücutta nerelerde bulunur ?

Tiroid hormonlarının üretiminde gerekli olan iyot T3 ve T4 hormonlarının sentezlenebilmesini sağlar. Vücutta bulunan 30 miligram civarındaki iyotun yaklaşık olarak yarısı tiroid bezinde yer alır. İyotun geri kalanı ise mide, meme, kan ve tükürük bezlerinde bulunur.

İyot eksikliği neden görülür ?

Yeterli miktarda iyot alınmaması durumunda vücutta iyot eksikliği gelişir. Eski yıllarda daha çok görülen iyot eksikliği, günümüzde iyotlu tuzların kullanımı ile büyük oranda ortadan kalkmıştır. Ancak iyottan fakir beslenen veya iyotlu tuz kullanmayan kişilerde iyot eksikliği günümüzde de olabilir.

İyot eksikliğinin belirtileri nelerdir ?

Guatr: Tiroid bezinin büyümesine “guatr” adı verilir. Yeterli miktarda iyot bulunmamasına bağlı olarak tiroid bezi genişler.

Zeka geriliği: Çocuklardaki iyot eksikliği belirtilerinin en sık rastlananı “zeka geriliği” dir. Yeterli miktarda iyot almayan çocuklarda zeka geriliğinin yanı sıra fiziksel gelişme geriliği de görülebilir. Hamilelik sürecinde yeterli iyot alınmaması bebeklerin zeka geriliğinin başlıca sebebidir.

Hipotiroidizm: İyot eksikliği durumunda tiroid bezi yeterli hormon üretemediği için ortaya çıkan duruma “hipotiroidizm” adı verilir. Hipotirodizm sonucu kas krampları, bacaklarda şişme, depresyon, uykuya meyil, kuru cilt, kolesterol seviyesinde artış, yorgunluk, kabızlık, kilo artışı, dilde büyüme gibi durumlar da ortaya çıkar.

İyot bulunan besinler nelerdir ?

İyot almanın en kolay yolu iyotlu tuz kullanmaktır. Tuz dışında aşağıdaki besinlerde de çeşitli miktarlarda iyot bulunur:

Mezgit balığı, morina balığı, çiğ istiridye, kaynamış yumurta, yoğurt, peynir ve çilek.