Soluk alıp verdiğimiz havada karbondioksit olduğunu biliriz. Özellikle kış aylarında sobalarda yakılan kötü kaliteli kömür nedeniyle ortalığa çok miktarda karbondioksit yayılırak Karbondioksit zehirlenmesine yolaçar ve sağlığımızı tehdit eder. Ancak karbondioksit tüm yaşantımız boyunca vücudumuzda da üretilir ve biz bunun pek farkına varmayız. Karbondioksit vücudumuzda meydana gelen reaksiyonlar sonucu ortaya çıkar. Solunum havasıyla alınan oksijen ile yer değiştiren karbondioksit tekrar akciğerler yoluyla vücuttan atılır. Kan dolaşımında karbondioksit seviyesi akciğerler yanında böbrekler tarafından da ayarlanır. Kanda karbondioksit seviyesinin yükselmesi "karbondioksit zehirlenmesine" yol açabilir. Vücuttaki karbondioksit seviyesi "bikarbonat" adı verilen madde ile dengelenmeye çalışılır.
Karbondioksit zehirlenmesinin sebepleri nelerdir ?
Vücudumuzdaki tüm hücreler canlılıkları sürdükçe karbondioksit üretirler. Meydana gelen karbondioksit solunum havasıyla dışarı atılamazsa, kan dolaşımındaki karbondioksit seviyesi artar.
Solunum yoluyla çıkarılan karbondioksitin tekrar solunması kan dolaşımındaki karbondioksit seviyesini artıran başka bir etmendir. Bu durum çadırda veya genellikle gece başının üzerinden battaniyeyi çekip uyuyanlarda görülür.
Madenler ve tüneller de genellikle iyi havalandırılmadıkları zaman işçilerde karbondioksit zehirlenmesine yol açabilen çalışma yerleridir.
Yüksek miktarda karbondioksit bulunan yerlerde bulunmak da karbondioksit zehirlenmesine yol açabilen etmenlerdendir.
Astım, zatürre, akciğer iltihapları gibi akciğer hastalıkları, solunum yolları tıkanıklıkları ve solunum problemleri karbondioksit zehirlenmesine yol açabilen tıbbi sebeplerdir.
Karbondioksit zehirlenmesinin belirtileri nelerdir ?
Tansiyon yükselmesi,
Baş ağrısı,
Çarpıntı,
Göğüs ağrısı,
Titreme,
Kas kasılmaları,
Bulantı,
Kusma,
Mide ağrısı,
Görme bozuklukları,
Bilinç kaybı,
Ölüm.
Karbondioksit zehirlenmesi olan kişiye neler yapılır ?
Karbondioksit zehirlenmesi olduğu şüphelenilen bir kişi bulunduğu ortamdan açık havaya çıkartılabilir veya odanın camları açılarak oda havalandırılır.
Hafif derecede etkilenmiş olan kişiler bu basit uygulama ile kendiliğinden iyileşebilirler. Ancak şiddetli derecede karbondioksit zehirlenmesi geçiren kişilerin acil tedaviye ihtiyacı vardır ve en kısa zamanda acil servise götürülmeleri gerekir.
Acil serviste kişinin bir yandan karbondioksit zehirlenmesinin şiddetinin belirlenmesine yönelik testler yapılırken, bir yandan da tedaviye yönelik işlemler yapılır. Kişinin solunum yollarının açık olup olmadığının belirlenmesi, solunum yollarını tıkayan bir madde varsa bunun çıkarılması, kişiye oksijen verilmesi gibi uygulamalar kısa zamanda kandaki karbondioksit seviyesinin azalmasını sağlayacaktır. Önemli olan şey kişinin en kısa zamanda tıbbi yardım alabilmesidir.
Karbondioksit zehirlenmesi ile karşılaşmamak için çalışılan ve bulunulan ortamların belirli aralıklarla havalandırılması büyük önem taşımaktadır.
Yorumlar
Yorum Gönder