Radyoterapinin uygulandığı alana ve radyasyon dozuna bağlı olarak çeşitli yan etkiler görülebilir. Çünkü radyasyon tedavisi esnasında kanser hücrelerinin yanı sıra normal hücreler de radyasyondan zarar görmektedir. Yan etkilerin çoğu tedavi sonrası ortadan kalkar. Aşağıda en sık görülen yan etkiler sıralanmıştır:
Yorgunluk:
Radyasyon tedavisi süresince kişi kendini yorgun hisseder. Bu yorgunluk genellikle dinlenme ile geçmez.
Kişi kendisini sürekli yorgun hisseder. Günlük aktiviteleri gerçekleştirmek zorlaşır.
Yorgunluk genellikle radyoterapiye başlandıktan birkaç hafta sonra başlar. Tedavi devam ettikçe yorgunluk hissi daha da artar. Tedavi sona erdikten sonra zamanla yorgunluk hissi de yavaş yavaş geçer.
Cilt problemleri:
Radyoterapi uygulama alanında kızarıklık, şişlik, tahriş ve güneş yanığı benzeri bir görüntü olabilir. Birkaç hafta sonra deride kuruluk, kaşıntı veya pullanma görülebilir. Bu görüntü "radyasyon dermatiti" adını alır.
Tedavi sona erdikten sonra zamanla ciltte görülen değişiklikler düzelir. Bazı kişilerde deri üzerinde radyoterapi yapılan bölge daha koyu renkte kalabilir ve tedavi öncesine göre daha duyarlı hale gelebilir.
Saç veya vücut kıllarında dökülme:
Radyoterapi uygulanan bölgede cilt üzerindeki kıllarda dökülme görülür. Kıllardaki dökülme genellikle radyasyon tedavisinin uygulandığı bölge ile sınırlı olup tüm vücudu kapsamaz. Örneğin kasık bölgesine yapılan radyoterapi nedeniyle saçlar dökülmez. Kasık bölgesindeki vücut kılları dökülür.
Tedavinin sona ermesiyle dökülen saç veya kıllar yeniden çıkar. Çıkan bu saç veya kıllar daha ince olabilir.
Kan hücrelerinde azalma:
Radyoterapi esnasında bazı kan tahlilleri yapılır. Kan sayımı bu tahlillerden biridir.
Kan sayımında kan hücrelerinden akyuvarlar (beyaz kan hücreleri) ve kan pulcukları (trombositler) azalabilir.
Akyuvarlar enfeksiyonlarla savaşan hücreler iken, trombositler kan pıhtılaşmasında rol alan hücrelerdir. Bu hücrelerin sayısında aşırı düşüş olursa radyoterapi seansına ara verilebilir.
Sindirim problemleri:
Baş, boyun, mide ve bağırsaklar gibi sindirim sisteminin bazı bölümlerine yapılan radyoterapi nedeniyle sindirim problemleri görülebilir.
Radyoterapi nedeniyle ağız kuruluğu, yutma güçlüğü, boğaz ağrısı, tat alımında azalma, diş çürümeleri, ağız yaraları, iştahsızlık ve bulantı görülebilir.
Ayrıca radyoterapi yapılan bölgelerle ilişkili olarak aşağıdaki yan etkilere de rastlanabilir:
Göğüse yapılan radyoterapide; yutma güçlüğü, göğüs ağrısı, öksürük ve nefes alıp vermede güçlük olabilir.
Karın bölgesine yapılan radyoterapide; bulantı, kusma, karın ağrısı ve ishal görülebilir.
Kasık bölgesine uygulanan radyoterapide; ishal, mesane tahrişi, sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, idrarda kan ve cinsel fonksiyon bozukluğu olabilir.
Yorumlar
Yorum Gönder