Kolesterol yüksekliğinin sebepleri

Kolesterol hayvansal gıdalarda bulunan ve vücudumuz için gerekli bir maddedir. Gerek hücrelerimizin yapı taşı olması sebebiyle, gerekse vitaminler ve hormonların yapımı için kolesterole ihtiyaç vardır. Ancak "her şeyin fazlası zarardır" deyişinde olduğu gibi kolesterolün de fazlası vücudumuz için zararlıdır.

Fazla kolesterol neden zararlıdır?

Kolesterolün fazlası damar iç yüzünde birikerek damarın daralmasına yol açar. Bu durumda o damarın getirdiği kan ile beslenen ve oksijen alan yerler yeterli derecede beslenemez ve oksijensiz kalır. Beslenemeyen ve oksijensiz kalan hücreler ölür. Bunun en bilinen örneği kalp damarlarının tıkanarak kalp krizi geçirilmesidir.

Kolesterol yüksekliğinin sebepleri nelerdir?

Kolesterol yüksekliğinin çeşitli sebepleri olabilir. Bunlar aşağıda sıralanmıştır:

1. Genetik yapı

 Kalıtımsal faktörler de kolesterol seviyelerinin yükselmesine sebep olabilir. Yüksek kolesterol düzeyine sahip kişiler araştırıldığında anne babalarının da kolesterol seviyelerinin yüksek olduğu bulunmuştur. Yapılan genetik testlerle bu durum bilimsel açıdan da doğrulanmıştır.

2. Aşırı hayvansal gıdaların alımı

Fast food tarzında yenen et ve et ürünleri gibi "sağlıksız gıdalar" kolesterolü yükselten nedenlerin başında gelmektedir. Hayvansal olan bu gıdaların aşırı tüketilmemesine özen gösterilmelidir. Kolesterol içeren hiç gıda alınmasa da vücut kendi kolesterolünü üretebildiği için, kan dolaşımımızda kolesterol hiç eksik olmaz. Hücre zarının yapısında bulunduğundan yapısal birçok hormonun D vitamini ve safra oluşumunda yer aldığı için aynı zamanda fonksiyonel olarak gerekli olduğundan kolesterol  zaten eksik olmamalıdır. Önemli olan şey, gıdalarla alınan kolesterol miktarının aşırıya kaçmamasıdır.

3. Yaş ve cinsiyet

Yaş ve cinsiyetin de kolesterol seviyelerine etkisi vardır. Erkeklerde 45 yaş üzerinde kolesterol düzeyleri artarken, kadınlarda menapoz öncesi düşük olan kolesterol düzeylerinin menapoz sonrası arttığı görülmüştür.


Kolesterol nasıl düşürülür ?

Diyet

Klasik olarak diyet yapmakla başlanabilir. Diyette hayvansal gıdalar mümkün olduğu kadar azaltmalı ve tam tahıl, sebze, meyve gibi lif içeren gıdalar ile beslenilmelidir. Lifler bağırsaklarda kolesterolün emilimini azalttıkları için oldukça faydalıdır. Baklagiller de içerdikleri bazı maddeler sayesinde kolesterolün düşürülmesinde etkilidir. Artık sofralarımızda eskisi kadar yer almayan kuru fasulye, nohut gibi baklagiller aslında sofralarımızdan eksik edilmemelidir.

Hareket

Fiziksel aktivitenin artırılması gereklidir. Bunu yapmak kolay değildir. Çünkü bunun için hayat tarzını değiştirmek gerekmektedir. İnsanın yıllar boyunca alışkanlık haline getirmediği sporu hayatına sokmak çok zordur. Ancak, hareketsiz bir şekilde köşeye çekilmek yerine, mümkün olduğu kadar fiziksel aktivite göstermek son derece önemlidir. Hiç bir şey yapılamıyorsa, günde en az 30 dakika olmak üzere yürümeyi alışkanlık haline getirmek gerekir. Sabahları yarım saat erken kalkmak veya akşamları televizyon karşısında yarım saat az vakit geçirmek o kadar da zor olmasa gerek!

İlaç

Son seçenek olarak ilaç tedavisi de kolesterolü düşürücü etki gösterir. İlaç kullanımı hakkında görüş birliği bulunmamaktadır. İlaçların yan etkileri olsa da yüksek kolesterol düzeylerinin damarlarda meydana getirdiği değişiklikler sonucu yaşanan hastalıklara bağlı ölümler düşünüldüğünde ilaç kullanımını savunanlar haklı görünmektedir. Ancak, kolesterolün vücuda gerekli olduğunu ve bu ilaçların birçok yan etkisi sebebiyle kullanılmaması gerektiğini, kolesterole bağlı olduğu düşünülen hastalıkların, aslında altta yatan farklı nedenlere bağlı olabileceğini savunan araştırmacılar da kendi açılarından haklıdırlar. Sağlık Bakanlığı Bilim Komisyonu "hastaların ilaca başlamaları veya ilacı kesmeleri yalnızca konunun uzmanı ve hastanın sağlık durumunu bilen hekimlerin önerisiyle olmalıdır" şeklinde görüş bildirmiştir

İlaç kullanımı başta olmak üzere, diyet ve spor konusunda yapmanız gerekenleri  en iyi bilen kişinin doktorunuz olduğunu unutmamalısınız.