Sperm testi (spermiyogram) sonuçlarının değerlendirilmesi

Sperm testi, spermiyogram, semen analizi, meni tahlili, sperm tahlili gibi isimlerle de bilinir. Genellikle çocuk sahibi olamayan ailelerde kısırlık araştırmaları yapılırken istenen sperm testinde sperm hücrelerinin ve sperm sıvısının özellikleri incelenir. Sperm testi çıkan sonuçlar erkeğin sperm kalitesini ortaya koyar. Kısırlık sebepleri araştırılırken sperm tahlilinin yapılması kadındaki kısırlık sebeplerinin araştırılmasına göre daha kolay olduğundan öncelikle sperm tahlili yapılır. 

Sperm testinden önce nelere dikkat edilmelidir? 

Sperm testinin yapılması için ilk şart 3 günlük cinsel perhiz uygulanmasıdır. Bundan sonra sperm örneği verilir. Bu süreye uyulmaması durumunda sperm test sonucu hatalı çıkabilir. 

Sperm test örneğinin içine başka bir madde karışmamalıdır.

Çıkan sperm örneğinin tamamı verilen kap içine boşaltılmalıdır.

Sperm testi için verilen sperm örneği, sperm testinin yapılacağı laboratuvara en geç yarım-1 saat içinde ulaştırılmalıdır. 

Sperm testinde neler incelenir?

Sperm testinde spermin miktarı, sperm pH'sı, sperm sayısı, sperm sıvısının kokusu, akışkanlık süresi, sperm hücrelerinin hareketliliği, sperm hücrelerinin şekli, sperm hücrelerinin canlılığı ve sperm sıvısı içinde bulunması uygun olmayan maddeler açısından incelenir. 

2010 yılı Dünya Sağlık Örgütü kriterlerine göre sperm testi normal değerleri nelerdir?


1. Miktar, hacim (volüm): 1.5-6.0 mililitre (mL) arasında olmalıdır.

2. ph: 7.2'nin üzerinde olmalıdır.

3. Mililitredeki sperm sayısı:  15 milyondan fazla olmalıdır.

4. Toplam sperm sayısı: 39 milyondan fazla olmalıdır.

5. Hareketlilik (motilite): %40'ın üzerinde hareketli olmalıdır.

6. Şekil (morfoloji): Normal şekilli sperm %4'ün üzerinde olmalıdır.

7. Canlılık (viability): %58'den fazla olmalıdır.

8. Lökosit (iltihap hücresi): Mililitrede 1 milyondan az olmalıdır.

Fakat unutmamak gereklidir ki, sperm testi değerlerin normal olması mutlaka gebeliğin oluşacağı anlamına gelmediği gibi, anormal değerlere sahip kişilerde de gebelik oluşmayacağını göstermez.

Spermiyogram ile ilişkili terimler ve anlamları: 

NORMOZOOSPERMİ: Spermlerin sayı, hareket ve şekil bakımından normal olması.

POLİSPERMİ: Sperm sayısının 250 milyon'dan fazla olması.

OLİGOSPERMİ: Sperm sayısının 20 milyon/mL 'den az olması.

ŞİDDETLİ OLİGOSPERMİ: Sperm sayısının 5 milyon/mL 'den az olması.

HİPOSPERMİ: Meni hacminin normalden az olması.

ASPERMİ: Ejakulatın (semenin) hiç gelmemesi.

AZOOSPERMİ: Ejakulat olup fakat içerisinde hiç sperm bulunmaması.

ASTENOSPERMİ: Spermlerin motilitesi yani hareketlerinin zayıf olması.

Sperm testinin yapılması çok basit gibi görülse de, konunun uzmanı olan kişiler tarafından yapılmalı, sperm testi  sonuçları yine uzman kişiler tarafından değerlendirilerek yorumlanmalıdır.