Kalsitonin testi

Kalsitonin testi kanda bulunan kalsitonin miktarını belirler. Kalsitonin tiroid bezinde üretilen bir hormon olup bağırsaklar, böbrekler ve kemiklere etki ederek vücudun kalsiyum metabolizmasında görev alır. Tiroid bezinde C hücre hiperplazisi ve medüller tiroid kanseri adı verilen durumda aşırı miktarda kalsitonin üretilir. C hücre hiperplazisi iyi huylu bir durum olup medüller kansere dönüşme riski olabilir. Medüller kanser nadir bir kanser türü olup tüm tiroid kanserlerini %1-2 sini oluşturur. Kalsitonin testi bu iki durumun teşhis ve tedavinin takibinde kullanılır.

Kalsitonin testi kimlerden istenir?

Test herkesten istenen rutin bir test değildir. Bu test tiroid bezi C hücre hiperplazisi veya medüller kanser şüphesi olanlarda istenebilir. Bu problemlerin bulunduğu kişilerde aşağıdaki belirtiler olabilir:

Boynun ön tarafında şişlik

Boynun ön tarafında ağrı

Ses değişikliği

Yutmada veya nefes almada zorluk

Sürekli öksürük

Kalsitonin testi için gerekli örnek nedir?

Kalsitonin testi koldaki bir toplardamardan alınan kan örneğinde yapılır.

Kalsitonin test sonucu nasıl değerlendirilir?

Düşük seviyede çıkan bir kalsitonin test sonucu belirtilerin C hücre hiperplazisi veya medüller kansere bağlı olmadığını gösterir.

Yüksek kalsitonin test sonuçları C hücre hiperplazisi veya medüller kanseri düşündürür ancak kesin teşhis koymak için tiroid biyopsisi ve çeşitli görüntüleme tetkikleri de kullanılır. 

Medüller kanser için yapılan ameliyat sonrası kalsitonin seviyeleri çok düşük düzeylere iner. Kalsitonin düzeyi bu şekilde düşük kaldığı sürece yapılan tedavinin işe yaradığı düşünülür. Kalsitonin seviyesinin ameliyat sonrası düşse de beklenenden yüksek kalması kalsitonin üreten hücrelerin bir kısmının ameliyatla çıkarılamadığının göstergesidir. Bu durumda kalsitonin üreten hücreler işlevlerine devam edeceği, yani kalsitonin üretmeyi sürdürecekleri için kan kalsitonin düzeyi beklendiği kadar düşmez.

Ameliyat sonrası düşen kalsitonin düzeyinin yeniden yükselmesi tiroid medüller kanserinin tekrarladığını gösterir.

Başka hangi durumlarda kalsitonin yükselir?

Kalsitonin düzeyleri akciğer, meme, karsinoid tümör, pernisiyöz anemi ve pankreas kanserleri gibi kanserlerde de yükselebilir.

Epinefrin, glukagon ve doğum kontrol hapı kullananlarda kalsitonin düzeyleri yükselebilir. Bu sebeple yüksek çıkan kalsitonin düzeyinin doğru değerlendirilebilmesi için doktora adı geçen ilaçların kullanıldığı söylenmelidir.