Şeker hastalığı nedir?
Şeker
hastalığı, kan şekerini düşüren insülin hormonundaki eksiklik veya insülinin
etkisini gösterememesi sebebiyle vücudun karbonhidrat, yağ ve protein olarak
aldığı besinlerden tam olarak yararlanamadığı bir hastalıktır. Şeker
hastalığı tıbbi olarak “Diabetes mellitus” olarak adlandırılır.
Diabetes mellitus kronik bir hastalık olup, doktorunuz tarafından verilen
tavsiyelere uyulması ve ilaçların dikkatli bir şekilde kullanılmasını
gerektirir. Aksi durumda, sinsi bir şekilde ilerleyerek başlangıçta fark
edilmeyecek, fark edildiğinde ise geri dönüşü olmayan rahatsızlıklara yol
açacaktır.
Şeker hastalığının tipleri nelerdir?
Tip 1: İnsülin hormonunu üreten pankreastaki beta hücreleri adı verilen hücrelerin çeşitli nedenlerle tahrip olmasına bağlı olarak insülin hormonunun kesin eksikliğinin olduğu şeker hastalığıdır.
Tip 2: Pankreastaki beta hücrelerinden insülin salınımında azalmanın yanı sıra vücut hücrelerinde insülin duyarlılığının azalması ile karakterizedir.
Gebelik: Daha önce olmayıp, gebelik esnasında görülen şeker hastalığıdır.
Farklı sebeplere bağlı: Çeşitli hastalıklara bağlı olarak şeker hastalığı gelişmesidir.
Şeker hastalığının belirtileri nelerdir?
- Susuzluk
- Sık idrara çıkma
- Açlık hissi
- Zayıflama
- Görme bulanıklığı
- Uyuşma
- Yara iyileşmesinde gecikme
Şeker hastalığının teşhisi nasıl konur?
Şeker hastalığının teşhisi aşağıdaki tetkiklerden birisi ile konabilir:
Açlık kan şekeri (AKŞ) ölçümü: 8-10 saatlik bir açlıktan sonra ölçülen kan şekeri değerinin 126 mg/dL’ye eşit veya bu değerin üzerinde olması durumunda “diabetes mellitus” tanısı konabilir. Tercihen kan şekeri ölçümünü kısa bir süre sonra tekrarlayarak aynı sonucun elde edilmesi daha uygundur.
Şeker yükleme testi (OGTT): Yapılan şeker yükleme testi sonucunda 2. saat kan şekeri değerinin 200 mg/dL’nin üzerinde olması durumunda da “diabetes mellitus” tanısı konabilir.
Hemoglobin A1c (HbA1c) testi: HbA1c değerinin %6.5’in üzerinde çıkması da tanı koydurucudur.
Aç veya tok olduğuna bakılmadan herhangi bir saatte yapılan kan şekeri ölçümünde 200 mg/dL’nin üzerinde sonuç çıkması durumunda da “diabetes mellitus” tanısı konabilir.
Diabetes mellitus tarama testleri nelerdir?
Açlık kan şekeri: Ortalama olarak en az 8-10 saatlik açlıktan sonra yapılan testtir. Açlık kan şekerinin usulüne uygun olarak yapılması son derece önemlidir. Bu testte açlık süresine mutlaka uyulmalıdır.
HbA1c testi: HbA1c testi genellikle son 3 aylık kan şeker düzeyini belirlenmesini sağlar. Böylece geçmiş üç aylık dönemde kan şekerinde aşırı bir yükselme olup olmadığı bu test sayesinde ortaya çıkar. HbA1c testinin yüksek çıkması durumunda HbA1C’yi yükseltebilecek başka bir sebep yoksa, şeker hastalığı teşhisi konulabilir.
Şeker yükleme testi: 10-12 saatlik açlık sonrası açlık kan şekeri alındıktan sonra kişiye genellikle 75 gram şekerli bir solusyon içirilerek 2 saat beklenir. İkinci saatte alınan kanda ölçülen şeker sonucuna göre değerlendirme yapılır. Sonuç anormal çıkarsa test kısa bir süre sonra tekrar yapılır. Yine anormal çıkarsa bu kez şeker hastalığı teşhisi konur.
Tarama testleri ne zaman yapılmalıdır?
Hiçbir risk faktörü olmasa da kişinin yaşı 45’in üzerinde ise şeker hastalığı tarama testleri yapılmalıdır. Fakat 45 yaşın altında olan kişilerde şeker hastalığı risk faktörleri varsa, onlara da şeker hastalığı tarama testleri yapılır.
Yorumlar
Yorum Gönder