Lassa ateşi nedir?

Lassa ateşi Batı Afrika’da görülen ve virüslerin neden olduğu bir hastalıktır. Mastomys natalensis adı verilen bir kemirgen hastalığın yayılmasına sebep olur. Bu kemirgenin idrar veya dışkısının bulaştığı yiyecekler virüsün insana bulaşmasına sebep olur. Bulaşma ayrıca solunum yolu ile de olabilir. Lassa virüsü bulaşan kişilerin %80’inde hastalık belirtileri görülebilir. Hastalık görülen her 5 kişiden birinde ciddi belirtiler ortaya çıkar.

Lassa ateşi ilk kez nerede görülmüştür?

Lassa ateşi ilk kez Nijerya’nın Lassa bölgesinde görüldüğü için virüse bu isim verilmiştir. Lassa ateşine sebep olan virüs Arenavirüs ailesinin bir üyesi olup, tek iplikli bir RNA’ya sahiptir.

Lassa ateşi nasıl bulaşır?

Yiyeceklerle: Mastomys natalensis adı verilen fareye bulaşan virüs farenin idrar ve dışkısı ile yayılır. İdrar ve dışkı bulaşan yiyeceklerin yenmesi Lassa ateşinin en önemli bulaşma yoludur. Virüsün bulaştığı objelere dokunmak, bulaşık elleri ağıza veya gözlere sürmek gibi davranışlar da insanlara geçiş için bir yoldur.

Solunum yolu ile: Virüsün bulaştığı toz toprağın havaya karışarak solunum yolu ile alınması da virüsün insana bulaşmasına sebep olur.

İnsandan insana: Virüs insandan insana da geçebilmektedir. Sağlık tesislerinde, yeterli kişisel koruyucu önlemler alınmazsa hastalardan sağlam kişilere hastanın kanı, vücut salgıları yoluyla virüs bulaşabilir.

Lassa ateşi belirtileri nelerdir?

Hastalığın belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bazı kişilerde belirtiler hafif olurken bazı kişilerde şiddetli belirtiler görülebilir. 

Hastaların çoğunda aşağıdaki hafif belirtiler görülür. 

• hafif ateş
• halsizlik
• yorgunluk
• boğaz ağrısı
• kas ağrısı
• öksürük
• baş ağrısı

Hastaların %20 sinde ise aşağıdaki ciddi belirtiler olabilir.

• diş eti, göz ve burun kanamaları
• solunum sıkıntısı
• kusmalar
• yüzde şişme
• göğüs, karın
• sırt ağrısı
• işitme kaybı,
• titremeler,
• beyin iltihabı

Ağır vakalar 2 hafta içinde kaybedilebilir. Lassa virüs enfeksiyonu olanların %1’i hayatını kaybedebilir. 

Hastalık başlangıç belirtileri diğer bazı hastalıklarda da olabildiğinden erken teşhis koymak zordur.

Lassa ateşi kuluçka süresi nedir?

Lassa virüsünün bulaştıktan sonraki kuluçka süresi 5-21 gün arasında değişir.

Hastaların %25’inde değişik derecelerde işitme kaybı olabilir. İşitme kaybı ve sağırlık hastalık sonrası kalıcı olabilir.  

Lassa virüsü nasıl teşhis edilir?

Lassa ateşi hastalığının teşhisi için Virüse karşı gelişen IgM ve IgG antikorlarının tespiti veya antijen tespiti yapılabilir. Hastalığın erken döneminde “reverse transkriptaz polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PCR) kullanılabilir.

Lassa ateşi hastalığı nasıl tedavi edilir?

Tedaviye erken başlamak büyük önem taşır ve tedavi şansını artırır. Tedavide Ribavirin adlı anti-viral ilacın etkili olduğu görülmüştür. 

Ayrıca sıvı ve elektrolit dengesinin sağlanması, oksijen verilmesi ve kan basıncının düzenlenmesi gibi destek tedavileri de uygulanır.

Lassa ateşi hastalığının önlenmesi için neler yapılır?

• Lassa ateşinden korunmada hijyen büyük önem taşımaktadır. Fare ve diğer kemirgenlerle temastan kaçınılmalı, farelerin evin içine girmesinin engellenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.
• Eller bol su ile iyice yıkanmalıdır.
• Yiyecekler iyi bir şekilde bol su ile yıkanmalı, iyice pişirilmelidir.  
• Yiyecekler açıkta bırakılmamalı, kapaklı kaplarda saklanmalıdır.
• Lassa ateşi hastalarının tedavisi ile uğraşan kişilerin kendi sağlıkları açısından gerekli önlemleri almalıdır. Hastalarda kullanılan tıbbi malzemeler başka hastalarda kullanılmadan önce sterilize edilmelidir.