PT nedir?

PT, protrombin zamanı adı verilen testin kısa adıdır. PT testi PTZ olarak da bilinmektedir.   PT testi kan pıhtılaşması için geçen süreyi gösteren bir testtir. Kanama problemi olan kişilerde hastalığa teşhis koymak, karaciğer hastalıklarının şiddetini belirlemek gibi sebeplerle PT testi istenebilir. PT testi için içinde pıhtılaşmayı önleyici bir madde içeren özel bir tüpe bir miktar kan alınarak Tıbbi Biyokimya Laboratuvarında tahlil yapılır.

Protrombin nedir?

Karaciğerde üretilen bir protein olan protrombin bir seri pıhtılaşma faktörünün bir araya gelmesi sonucu aktifleşerek pıhtılaşmayı başlatan trombine dönüşen bir maddedir. PT testi arka arkaya oluşan bu basamakların iyi çalışıp çalışmadığını gösterir.

PT testi (protrombin zamanı) neden istenir?

PT testi yukarıda da bahsedildiği gibi, kişide bir kanama bozukluğu olup olmadığını tespit etmek, karaciğer hastalıklarında şiddeti belirlemek, cerrahi operasyonlardan önce ameliyat esnasında kanamaya sebep olabilecek bir problemin olup olmadığını saptamak veya kan sulandırıcı ilaç kullananlarda kullanılan ilacın etkili olup olmadığını belirlemek için istenir.

Protrombin zamanı ve diğer pıhtılaşma testleri için yukarıda görülen mavi kapaklı tüplere kan alınır.

PT testi nasıl yapılır?

PT testi için koldaki bir toplardamardan özel bir tüp içine kan alınır. PT tüpleri içerdikleri kimyasal madde ile alınan kanın tüp içinde pıhtılaşmasını önler. Tüpün içine alınan kan miktarı önemli olup PT test sonucuna direk etki eder. Bu sebeple PT testi için kan alınması çok önemlidir.

PT testi için alınan kan tüp içinde santrifüj edilerek elde edilen plazmada, PT testi çalışılır. Ülkemizde pek yaygın olmasa da, evde kullanılabilecek özel cihazlarla da PT testi yapılabilir.

PT testi normal aralığı nedir?

PT testi için normal aralık PTtestinin yapıldığı tıbbi laboratuvara, laboratuvarda kullanılan cihaz ve kitlerin cinsine göre değişebilir. PT testinin sonucu saniye olarak verilir. Günümüzde PT sonucu yanında INR adı verilen ve tüm dünyada geçerli standart bir sonuç verilmektedir.

PT normal aralığı: Genellikle 10-14 saniye arasındadır. PT sonucu bundan daha uzun süreler çıkarsa, kan pıhtılaşmasının  normalden uzun sürdüğü anlaşılır.

PT sonuçları nasıl değerlendirilir?

PT yüksek çıktıysa; kan pıhtılaşması yavaş demektir. Pıhtılaşmanın uzun sürmesinin sebepleri şunlar olabilir:

Karaciğer hastalıkları,

Vitamin K eksikliği,

Pıhtılaşma faktörlerinin eksikliği,

Kan sulandırıcı ilaç kullanımı,

Kanda pıhtılaşma faktörlerini önleyen maddelerin varlığı

PT  düşük çıktıysa; kan pıhtılaşması hızlı demektir. Pıhtılaşmanın kısa sürmesinin sebepleri şunlar olabilir:

Lahana, brokoli, nohut, karaciğer ve yeşil çay gibi K vitamini içeren maddelerin fazla tüketilmesi,

Doğum kontrol hapı kullanılması,

Östrojen içeren hormon tedavisi yapılması.