Cu (bakır) testi

Bakır fazlalığı veya eksikliğini belirlemek amacıyla kan dolaşımında, idrarda veya dokularda bulunan bakır miktarını ölçmeye yarayan bir testtir. Yorgunluk, sarılık, davranış değişiklikleri veya titreme gibi Wilson hastalığını düşündürecek belirtiler bulunduğunda, bakır eksikliği veya fazlalığı olduğu düşünülen durumlarda Cu (bakır) testi istenir. 

Bakırın önemi nedir ?

Bakır vücudumuzda çeşitli biyokimyasal reaksiyonlarda görev alan birçok enzimin yapısında bulunur. Bu enzimler sayesinde organizmanın enerji üretiminden bağ dokusunun yapımına kadar birçok olayda yer alır. Bu sebeple bakır yeterli miktarda alınmalıdır. 

Bakır vücuda nasıl alınır ?

Çeşitli besinlerle ve su ile alınan bakır, bağırsaklardan emildikten sonra bir proteine bağlanarak karaciğere taşınır. Burada bir kısmı depolanan bakırın kalan kısmı "seruloplazmin" adı verilen bir proteine bağlanarak kan dolaşımına geçer. Özellikle ağır bir emilim bozukluğu veya kistik fibrozis ya da çöliyak hastalığı gibi hastalıklar olmadığı sürece bakır eksikliği görülmez. 

Bakır testi için gerekli örnek nedir ?

Bakır testi genellikle koldaki atardamarlardan birinden alınan kan örneğinden elde edilen serumda veya 24 saatlik idrar örneğinde yapılır.

Bakır testi hangi durumlarda istenir ?

Aşağıdaki belirtilerin görüldüğü bakır eksikliği, fazlalığı veya Wilson hastalığı gibi durumlardan şüphelenildiğinde bakır testi yaptırılması istenir : 

Bulantı,

Karın ağrısı,

Davranış değişiklikleri,

Kansızlık,

Bitkinlik,

Titreme,

Yürüme güçlüğü,

Kemik erimesi,

Nörolojik problemler.

Bakır testi sonuçları nasıl değerlendirilir ?

Wilson hastalığında kanda bakır ve seruloplazmin azalmış, idrarda bakır artmıştır.
Bakır eksikliğinde kan ve idrarda bakır düşüktür, kan seruloplazmin düzeyi de azalmıştır.
Bakır fazlalığında kan ve idrar bakır düzeyi yüksek, kan seruplazmin düzeyi normal veya yüksektir.
Wilson hastalığı veya bakır fazlalığı nedeniyle bakır bağlayıcı tedavi altında olanlarda vücut bakır depoları azalana kadar idrarda yüksek düzeyde bakır görülür. 

Bakır testi öncesi nelere dikkat edilmelidir ?

Karbamazepin ve fenobarbital gibi ilaçlar kan bakır seviyesini yükseltebilir. Bu ilaçları kullananlar bu durumu doktorlarına belirtmelidir.
Romatoid artrit ve bazı kanserlerde de bakır seviyesi yüksek bulunabileceğinden dikkatli olunmalıdır.