Hipertiroidi tedavisi

Tiroid bezinin salgıladığı T3 ve T4 hormonları kan dolaşımı ile vücuttaki tüm hücrelere ulaşarak hücrelerin normal çalışmasını sağlar. Tiroid bezi hormon üretimi çeşitli sebeplerle çoğalarak "hipertiroidi" adı verilen klinik bir duruma sebep olur. Hipertiroidi durumunda sinirlilik, çarpıntı, kilo kaybı ve uyku problemleri gibi belirtiler yanında kan dolaşımındaki tiroid hormon düzeyleri yükselmiş bulunur. Hipertiroidi durumunda ortaya çıkan belirtilere yönelik ilaçlar ile belirtiler ortadan kaldırılırken, tiroid bezindeki probleme yönelik antitiroid ilaçlar, radyoaktif iyot tedavisi ve tiroid bezinin cerrahi olarak çıkarılması ile hipertiroidi tedavi edilebilir. Hipertiroidi tedavisinin düzenlenmesinde çeşitli faktörler etkilidir.

Tedavi seçimini etkileyen faktörler nelerdir?

Hastanın yaşı,

Hipertiroidi gelişiminin sebebi,

Hipertiroidinin şiddeti,

Hipertiroidi yanında bulunan diğer sağlık problemleri,

Kişisel tercihler.

Belirtilere yönelik tedavi nasıl yapılır?

İhtiyaç fazlası tiroid hormonlarının kalp ve sinir sistemi üzerine olan etkilerinden dolayı ortaya çıkan ellerde titreme veya çarpıntı gibi belirtiler “beta bloker” adı verilen ilaçlarla kısa sürede azaltılarak ortadan kaldırılabilir. Ancak bu ilaçlar tiroid bezinin fazla hormon üretimine karşı etkili olmadıklarından, aşırı hormon üretimini baskılayabilmek için “antitiroid ilaçlar” kullanılır.

Bu tip tedavinin amacı tiroid bezinin hormon üretimini engellemektir. Metimazol ve propiltiyourasil adı verilen ilaçlar bu amaçla kullanılırlar. Bu ilaçlar birkaç hafta içinde etkili olmaya başlarlar. Graves hastalığı ve toksik nodüler guatr gibi durumlarda kullanılan bu ilaçlar tiroid bezinde kalıcı hasar bırakmazlar.

Antitiroid tedavi nedir?

Antitiroid ilaçların bazı yan etkileri bulunmaktadır. Deri döküntüleri, kaşıntı, ateş ve eklem ağrıları görülen yan etkilerdendir. Ayrıca kan dolaşımında akyuvar sayısında azalma ve karaciğer iltihaplanması nadir görülen ciddi yan etkilerdendir. Bu sebeple bu ilaçları kullanan kişilerin belirli aralıklarla kontrola gitmelerinde fayda vardır.   

Bu ilaçlar kullanıldıkları sürece etkili olup, bırakılırlarsa yeniden hipertiroidi gelişir.

Radyoaktif iyot tedavisi nedir?

Tiroid bezi hücreleri kan dolaşımında aldıkları iyot ile tiroid hormonu üretir. Tiroid hücrelerinin bu özelliğinden faydalanılarak hipertiroidi hastalarına iyodun radyoaktif formu verilir ve tiroid bezi hücrelerinin ortadan kaldırılmaya çalışılır. Böylece tiroid hormonu üretimi azalır ve hipertiroidi tedavi edilmiş olur.

Hastaların çoğu tek bir radyoaktif iyot uygulaması ile iyileşir.

Bu tedavi şeklinin en belirgin yan etkisi tiroid bezinin tedavi sonrası yeterli hormon üretememesidir. Uygulanan radyoaktif iyot dozu fazla gelirse böyle bir yan etki ile karşılaşılabilir.

Bu tedavi sonrası tekrar hipertiroidi görülmez.  

Cerrahi tedavi niçin yapılır?

Hipertiroidinin diğer bir etkin tedavi yöntemi de tiroid bezinin kısmen veya tamamen çıkartılmasıdır.

Ameliyat şartları ve kimlere ameliyat yapılacağı kişiden kişiye değişebilir.

Ameliyat sonrası meydana gelebilen hipotiroidi durumu her gün kullanılan tiroid hormonu ilaçları ile tedavi edilir.  

Cerrahi tedavi hipertiroidinin kalıcı tedavi şekillerinden biridir.