Tiroid bezinin kan dolaşımına salgıladığı tiroid hormonlarını azalması durumunda ortaya çıkan “hipotiroidi” durumunun teşhisi hastalarda meydana gelen belirtiler, fizik muayene, ve yapılan hormon testleri yardımı ile konur. Hastaların şikayetlerini dinleyen doktor, yapmış olduğu muayene ve hormon test sonuçlarını birlikte değerlendirerek gerekli sonuca ulaşır.
Hipotiroidi teşhisi nasıl yapılır?
Hastalık belirtileri: Hipotiroidizm belirtileri kişiden kişiye değişebilen belirtilerdir.
Vücut ağırlığında artış, kabızlık, soğuğa toleransın azalması, kuru saç, kuru cilt, depresyon gibi belirtiler bazı kişilerde görülürken diğerlerinde görülmebilir.
Belirtilerin şiddeti de kişiler arasında değişebilir. Şikayete sebep olan her durum doktora bildirilmelidir.
Hastanın özgeçmiş ve soygeçmişi: Hastalar belirtilerin ne zaman başladığını, nasıl gelişme gösterdiğini doktorlarına anlatmalıdır.
Geçmişte yaşadıkları tıbbi müdahaleleri mutlaka söylemelidirler. Çünkü yapılan tıbbi müdahaleler tiroid bezini etkileyerek az çalışmasına sebep olabilir.
Bazı ilaçlar hipotiroidiye sebep olabileceğinden kullanılan tüm ilaçlar doktora gösterilmelidir.
Ailesinde tiroid bezi hastalığı olan kişiler de doktoruna bundan bahsetmelidir.
Fizik muayene: Tüm hastalıkların teşhisinde fizik muayene büyük önem taşımaktadır. Tiroid bezinin muayenesi yanında, hastanın kuru cilt, kuru saç gibi şikayetleri de böylece kontrol edilebilir.
Hormon testleri: Hastalığın sebebi tiroid hormonlarının azalması olduğu için tiroid hormonlarının ve tiroid bezini uyaran TSH ölçümü teşhiste büyük önem taşımaktadır.
Hipotiroidi hastalarında tipik olarak T4 düzeyi düşük, TSH düzeyi yüksek bulunacaktır. Bu sonuçlar tiroid bezinde bir sorun olduğunu ve tiroid hormon üretiminin bu sebeple azaldığını gösterir.
Ancak bazı nadir durumlarda TSH düzeyi de düşük bulunabilir. Bu durumda hipotiroidi sebebinin hipofizden salgılanan TSH düzeyindeki azalmaya bağlı olduğu anlaşılır.
Hipotiroidi nasıl tedavi edilir?
Eksik olan hormon yerine dışarıdan sentetik T4 hormonu verilerek hipotiroidi tedavi edilebilir.
İlaç ilk kullanılmaya başlandığı dönemde doz ayarlaması yapılması gerekir. Doz ayarlaması süresince genellikle ayda bir tiroid hormon düzeylerinin kontrolu için kan vermek gerekebilir.
Doz ayarlandıktan bir süre sonra tiroid hormon düzeyi ve TSH normal seviyesine döner. Tiroid hormon eksikliğine bağlı olan belirtiler düzelmeye başlar ve kişi kendini iyi hisseder. Tiroid hormon eksikliğine bağlı olan belirtilerin tamamen düzelmesi için ortalama olarak 2 ay kadar beklemek gerekebilir.
Denge sağlandıktan sonra ilacın belirlenen dozda sürekli kullanılması büyük önem taşımaktadır. Dozun az veya fazla kullanılması vücuttaki tiroid hormon dengesinin yeniden bozulmasına sebep olur.
Yüksek dozda ilaç kullanımı kişide sinirlilik, çarpıntı, uykusuzluk gibi belirtilerin görülmesine yol açar. İlaç kullanılırken bu gibi belirtilerin ortaya çıkması kişinin doktora kontrola gitmesi için uyarıdır.
Hipotiroidi tedavisini takibi nasıl yapılır?
İlaç dozunda herhangi bir değişiklik yapıldıktan 2 ay kadar sonra TSH düzeyinin kontrol edilmesi gerekir. Kan dolaşımında istenen düzeye erişene kadar doz ayarlaması devam edebilir.
Hormon düzeylerinin dengede olanların kontrolu için yılda bir kez TSH düzeyinin belirlenmesi yeterlidir. Ancak aşağıdaki durumlarda kontrola daha erken gidilebilir:
Hipotiroidi belirtilerinin yeniden görülmesi,
İlaç değişikliği yapılması,
İlaç kullanımının unutulması,
Kullanılan tiroid ilacı ile etkileşe bilecek başka bir ilaç kullanılması durumlarında doktora kontrola gitmekte fayda vardır.
Yorumlar
Yorum Gönder